เฮลิคอปเตอร์, แรงยก ของ เฮลิคอปเตอร์ เกิดจากการ ขับเคลื่อนใบพัดแนวราบหนึ่งอัน หรือ มากกว่านั้น ที่เรียกว่า Rotors. เมื่อ rotors ของเฮลิคอปเตอร์หมุน ก็จะทำให้เกิด แรงยก และ แรงหมุน (reaction torque), reaction torque เป็นแรงที่พยายามทำให้เฮลิคอปเตอร์หมุน โดยทั่วไปแล้ว เฮลิคอปเตอร์จะมีใบพัดเล็กๆที่หาง ซึ่งเรียกว่า tail rotor เพื่อ แก้ หรือต้านแรงที่ทำให้เฮลิคอปเตอร์หมุน สำหรับเฮลิคอปเตอร์ ที่มีใบพัดใหญ่สองอัน ใบพัดทั้งสองจะหมุนสวนทางกัน ทั้งนี้เพื่อให้แรงหมุน ที่เกิดจากใบพัดใหญ่ ( main rotors) แก้กันเอง (cancel each other). ทิศทางการบินของเฮลิคอปเตอร์ ควบคุมได้โดยเอียงแกนของระนาบ การหมุนของ main rotor (main rotor path) ไปตามทิศทางที่ต้องการ.

ตัวควบคุมเฮลิคอปเตอร์หลักๆ มีอยู่ด้วยกันสามอย่าง ที่นักบินต้องใช้ขณะที่บิน ได้แก่ : ( 1 ) Collective pitch control. ( 2 ) Anti Torque Pedals or Tail Rotor Control. ( 3 ) Cyclic Stick Control.

Collective Control
คันบังคับ collective pitch อยู่ทางด้านซ้ายของเก้าอี้นักบิน และ บังคับโดยใช้มือซ้าย คันบังคับนี้ใช้เพื่อเพิ่มมุมของใบพัด ขณะที่ ใบพัดหมุนอยู่ในทุกตำแหน่งของใบพัด มันจะทำหน้าที่เพิ่มหรือ ลดแรงยกที่เกิดจากใบพัด คันบังคับนี้ ต่อกับ Swash plate ด้วยท่อถ่ายทอดแรง (push-pull tubes) การยกคันบังคับขึ้น จะเป็นการเพิ่มมุมที่ใบพัด (main rotor blades) ถ้าผลักคันบังคับลงก็จะ ป็นการลดมุม ของใบพัด ให้เล็กลง การเคลื่อนไหวคันบังคับ จะสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงมุมของใบพัด (main rotor blades). เมื่อมุมของ angle of attack เพิ่มขึ้น แรงต้านทานก็เพิ่มขึ้นด้วย สิ่งนี้จะทำให้รอบของใบพัด (main rotor) และรอบของเครื่องยนต์ มีแนวโน้มลดลง ในทำนองเดียวกัน ถ้า Angle of attack ลดลง แรงต้านที่เกิดกับใบพัดก็ลดลง รอบของใบพัด และรอบของเครื่องยนต์ ก็มีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้น แต่ก็มีความจำเป็น มากที่จะต้องรักษารอบเหล่านี้ให้คงที่ ดังนั้นจึงต้องมีสิ่งที่ช่วยรักษาสัดส่วน การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ให้สัมพันธ์กัน ระหว่าง แรงขับเคลื่อน และ แรงต้านทานที่เปลี่ยนแปลง ความสัมพันธ์นี้ควบคุมผ่านทาง cam และ linkage ซึ่งจะทำงานโดยอัตโนมัติ โดยจะเพิ่มกำลังเครื่องยนต์ เมื่อคันบังคับ ถูกยกขึ้น และจะลด กำลังเครื่องยนต์ลง เมื่อคันบังคับถูกลดระดับลงไป

ภาพข้างบนเป็นตัวอย่าง คันบังคับ ( collective lever ) แต่รายละเอียดของเครื่องแต่ละแบบ อาจจะแตกต่างกันไป แล้วแต่แต่ละบริษัท แต่หลักการทำงานที่สำคัญจะเหมือนกัน.

คันบังคับ Collective Lever จะต่อกับระบบใบพัด ( rotor )โดยผ่าน push pull tubes มันมีระบบปรับแต่ง ซึ่งรับรู้การเปลี่ยนแปลงตำแหน่งของคันบังคับ และจะทำการเพิ่มหรือลด เชื้อเพลิง ที่ไปยังเครื่องยนต์ โดยอัตโนมัติ กำลังของเครื่องยนต์ ก็จะเพิ่มหรือลดลง เพื่อช่วยลดความไม่คงที่ของรอบเครื่องยนต์ และ รอบของใบพัด .

Engine Control (Emergency) เป็นที่บังคับเครื่องยนต์ แบบ คันเร่งมอเตอร์ไซด์ ระหว่างสถานะการณ์ฉุกเฉิน ขณะที่บินอยู่ สิ่งนี้มีประโยชน์มาก ในขณะเครื่องยนต์ หรือใบพัดมีอัตรารอบสูงเกินกว่ากำหนดมากๆ เช่น ใบพัดที่หางเสียหรือชำรุด.

Idle Release Button, เมื่อคันบังคับ ให้เครื่องยนต์เคลื่อนที่จากตำแหน่ง " off " to " idle " สวิทซ์ idle release button จะ snap ขึ้นมา ป้องกัน ไม่ให้คันบังคับ ส่วนของเครื่องยนต์ กลับไปอยู่ในตำแหน่งดับ ( OFF )เครื่องยนต์ ได้

Starter Button : กดปุ่มนี้จะทำให้ starter / generator ทำหน้าที่เป็น starter motor ( Starter / Generator เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ เป็น starter หรือ เป็น generator ), ไปหมุนเครื่องยนต์เพื่อติดเครื่องยนต์.

Landing Light Switch มีตำแหน่งสามตำแหน่ง คือ " off " , " forward " and "both " .ในตำแหน่ง In forward , เพียงแต่ ไฟด้านหน้า เท่านั้นที่ทำงาน ถ้าในตำแหน่ง both ไฟด้านหน้า และ ด้านล่างจะทำงาน.

Power Trim Switch ,โดยการกดค้างไว้ในตำแหน่ง " increase " หรือ " decrease " นักบินสามารถที่จะปรับแต่งรอบของเครื่องยนต์ ให้อยู่ที่ตัวเลขที่นักบินต้องการ ( จำนวนรอบของเครื่องยนต์ เป็นตัวบ่งบอกกำลังของเครื่องยนต์ )

next : flight control page 2